Yeni dünya düzeninde işletmelerin varlıklarını sürdürebilmeleri, ekonomik başarılarını ve rekabet güçlerini artırabilmeleri için sürekli bir yenileme gereklidir. Yeni bir ürün geliştirme veya mevcut bir ürünün pazardaki niş kategoriye göre inovatif hale getirilmesi şeklinde son kullanıcıya fayda sunulabilir. Bir ürünün konsept veya fikirden, piyasaya sürülmesine kadar geçen aşamaları bir değer akışı yönetimidir. Bu sürecin başarısı takip edilip, sürekli iyileştirilmelidir.
Biraz detaylandıralım. FFE, ürün tasarımı, ürün uygulaması gibi oluşan süreçler ve ürün geliştirme yönetimi için yaklaşımlardan bahsedelim.
(FFE – Fuzzy front end) – Bu bir başlangıç aşamasıdır. Erken evre sorunları ve ürün öncesi gelişim, dağınık bir başlangıç dönemi olarak kabul edilir. Ürün geliştirme süreci başlarında planlar ve tasarımlar üretmek için bir çok dağınık etkinlikler süreci yaşanır. FFE, Bu belirsiz ve karmaşık dönemdeki fırsatları sentezlemek ve netleştirmeye çalışmak olarak tanımlanabilir. FFE döneminde planlar, konsept ve teknik öncesi değerlendirme henüz “bulanık” ve “yapılandırılmamıştır”. Yedi aşamadan oluşur;
1.Aşama- Fikir Üretimi
Yeni bir ürünün ortaya çıkması ve geliştirilmesi “Fikir” ile başlar. Varolmayan yeni bir ürün geliştirmek veya varolan bir ürün üzerinde yenilikler yaratmak içeren bir fikir olabilir. Fikir bulma konusunda yönelim sağlamak için piyasa analizleri, kullanıcı veya uzman görüşleri, değişen ihtiyaç ve tercihleri sorgulamak, teknolojik gelişmeleri ve rekabet ortamını araştırmak faydalı olur. En önemli kısım ise SWOT analizidir. Güçlü yönler, zayıf yönler, fırsatlar ve tehditler üzerinde iyi çalışmak gerekir.
2.Aşama- Fikrin İncelenmesi / Değerlendirmesi / Elenmesi
Karmaşık geçen bu sürecin ardından elimizde toplanan henüz bulanık bir sürü fikir var. Bu aşamada toplanan/ ortaya çıkan fikirler filtrelenmelidir. İlerlemeye değmeyecek fikirlerin elenmesi gerekir. Bu eleme esnasında metodoloji iyi bir yöntem olabilir. Fikirlerin fırsat alanlarını analiz etme, fikri sorgulamak, ve uzman görüşleri almak sonraki aşamaya daha sağlıklı geçilmesini sağlar. Bu adımda devam etmeye ya da etmemeye karar verilir.
3.Aşama- Konsept Tanımı/ Planlama
Fikir bulundu, değerlendirildi ve devam etmeye kadar verildi. Artık teknik fizibilite, ürün tasarımı ve pazar potansiyeli gibi özellikler dikkate alınarak bir planlama oluşturulmalı. Teknik değerlendirme sürecinde bazı soruları sormak faydalı olabilir.
Ürün üretilebilir mi? Fikrin temeli sağlam mı? Düşünülen dizayn teknik olarak gerçekleştirilebilir mi? Gerekli bilgi ve tecbrübeye sahip miyim? Rakiplerle ilgili problem var mı? vb. Yapılacak işlerin saptanması ve izlenecek yolun seçilmesi, hayata geçirmek istediğimiz eylemle ilgili tüm etkinliklerin önceden hazırlanması yani planlama, sürecin en önemli adımıdır.
4.Aşama- Stratejik Analiz / İş Analizi
Ürün teknik değerlendirme aşamasını geçerse, artık bu ürünün sağlayabileceği kar üzerine düşünülebilir. Fikrin stratejik plana uygun olmasını sağlamak, talebi, maliyetleri ve kar marjını belirlemek bu aşamada yapılması gerekenlerdir. Bu ürünün ne kadar satılacağı, piyasadaki rekabet durumu, yatırım maliyeti, fayda analizi gibi finansal bakış açısı ile değerlendirerek fizibilite yapılmalıdır.
5.Aşama- Ürün Geliştirme ve Test Etme / Prototip
Eğer ürün fizibilite aşamasını geçerse artık tasarım ve test sürecine girilebilir. Bir prototip ürün veya pilot servis oluşturmak ve test etmek eksikleri ve hataları görmek ve düzeltmek için son şanstır. En önemli aşama ürünün son tasarımıdır. Tasarımın çekici, düşük maliyetli, etkin çalışır ve fonksiyonel biçimde yapılması gerekir. Daha sonra üretime başlanır.
6.Aşama- Piyasa Testi / Pazar Testi
Üretime başlandı ve artık ürün müşterilere de sunulabilir. Yapılan plan çalışıyor mu? Çıkan ürün başarılı mı? vb soruların cevabını alacağımız bir aşamaya gelindi. Bu cevaplar sayesinde geri bildirim almak önemlidir. Tüketici test grubuna verilen üründe alınan geri bildirimlerle gelişim ve değişim yaşanabilir. Yaşanan herhangi bir teknik sorun bu aşamada giderilebilir. Pazarda varolma veya yeni bir pazara girme kararı bu aşamada verilebilir. Ürünün başarısı rekabet ile doğru orantılı olsa da, fiyat, kalite, bulunabilirlik ve esneklik de müşteri ürün karşılaştırma kriterlerindendir.
7.Aşama- Ticarileştirme
Artık tüm aşamalardan başarı ile geçen ürün piyasaya sunulur. Bu aşamada artık fiyat politikası ve pazar planları nihayetlendirilir. Kaynak kullanımı ve maliyet hesaplamalarını kontrol altında tutmak finansal başarı ve için ilk adımdır. Artık ürün satılarak, satış sonrası destek problemleri çözülür ve geri bildirimler değerlendirmeye alınır.
Ürün geliştirme süreci; ar-ge, teknoloji stratejilerini, proje yönetimini, iş geliştirme, ekonomik analizler, inovasyon, yeniliklerin yaygınlaştırılması ve ekip çalışması konularını kapsar. Ürün geliştirme bir maliyet azaltma, kalite yükseltme, verimliliği artırma, ürünü ihtiyaçlara uygun hale getirme ve geri bildirimlerle alınan negatifleri avantaj sağlayacak pozitife dönüştürme sürecidir.
Yazar : Başak AKBAŞ
